Je dacht dat je ervan af was. Maar ineens, rond je dertigste, veertigste – of zelfs later – zijn de puistjes terug. Vooral rond je kin, kaaklijn en hals zie je ze verschijnen. En nét als je denkt dat het rustiger wordt, komt er weer een nieuwe golf aan. Heb jij weer. In dit blog lees je waar het vandaan komt, wat deze vorm van acne anders maakt dan jeugdacne, en waarom je met milde, slimme stappen verder komt dan met een agressieve aanval.
Waarom krijg je acne als volwassene?
Acne bij volwassenen komt veel voor, vooral bij vrouwen tussen de 25 en 45 jaar. Toch wordt het vaak niet herkend – of verkeerd behandeld. In de puberteit is acne vaak een direct gevolg van een piek in de geslachtshormonen. Maar bij volwassenen ligt dit complexer. Je hormonen spelen nog steeds een rol – alleen zijn het nu vooral schommelingen die je huid uit balans brengen. Misschien zit je in de tweede helft van je cyclus, de overgang, of ben je gestopt met anticonceptie. Stress helpt ook niet. Het hormoon testosteron – dat ook aanwezig is bij vrouwen – zorgt dan voor meer talgproductie. Daardoor krijg je meer kans op verstopte poriën. Daarnaast maakt je huid bij stress het hormoon cortisol aan. Dat verhoogt indirect de talgproductie, maar verzwakt óók de huidbarrière. Hierdoor wordt je huid gevoeliger voor bacteriën en raakt ze sneller geïrriteerd. Het gevolg is een vicieuze cirkel: meer puistjes, meer stress, meer puistjes.
Los van dat alles, verandert je huid na je twintigste. De celvernieuwing gaat trager, de huidbarrière wordt gevoeliger en je huid herstelt minder snel na een ontsteking. Dat komt onder andere doordat de aanmaak van groeifactoren afneemt – dat zijn eiwitten die helpen bij het herstel van beschadigd weefsel celvernieuwing. Ook de productie van collageen en elastine – de bouwstoffen die je huid stevig en veerkrachtig houden – neemt af. Hierdoor heeft je huid meer moeite om schade op te vangen en snel te genezen. Puistjes blijven dus langer zitten, en de kans op pigmentvlekken of littekens neemt toe. Je krijgt last van onderhuidse bulten die moeilijk verdwijnen – vaak rond de kin, kaaklijn of hals.
Er is ook een opvallend verschil met jeugdacne: volwassen acne komt regelmatig voor op een huid die verder droog of gevoelig aanvoelt. Dat lijkt tegenstrijdig – want hoe kan een droge huid te veel talg aanmaken? Het antwoord zit in het verstoren van de huidbalans. Door te agressief te reinigen of te veel actieve ingrediënten te gebruiken, droog je je huid uit. Die reageert daarop door extra talg aan te maken als beschermingsmechanisme. Tegelijk raakt de barrièrefunctie verstoord, waardoor je huid sneller geïrriteerd raakt en vatbaarder wordt voor ontstekingen. Veel mensen hebben hun volwassen acne dus niet ‘gekregen’, maar per ongeluk zelf geactiveerd door goedbedoelde, maar ongeschikte verzorging.
Wat gebeurt er precies in je huid?
Een puistje ontstaat als een porie verstopt raakt met dode huidcellen en talg. Dat is op zich geen ramp – je lichaam probeert de boel op te ruimen. Maar als er bacteriën bij komen (zoals cutibacterium acnes) ontstaat er een ontsteking. Het resultaat: roodheid, zwelling, pijn en in sommige gevallen pus.
Bij hormonale acne gaat dit proces dieper in de huid. Je ziet dan vaak onderhuidse, pijnlijke bultjes die moeilijk uit te drukken zijn. Omdat de ontsteking zich onder de huid afspeelt, duurt het langer voordat deze plek herstelt – en is de kans op restschade groter.
Waarom standaardoplossingen vaak niet werken
Veel volwassen vrouwen grijpen terug op de aanpak van vroeger: scrubben, agressieve reinigers, producten die de huid uitdrogen. Maar dat werkt averechts. Hoe meer je de huid uitdroogt, hoe meer talg ze aanmaakt om te compenseren. En hoe meer je scrubt, hoe groter de kans dat je de huidbarrière beschadigt – waardoor ontstekingen sneller ontstaan.
Ook het gebruik van te veel verschillende producten tegelijk kan de huid overbelasten. Denk aan laag over laag over laag: toner, serum, exfoliant, retinol, nachtcrème. Zelfs al zijn het ‘goede’ producten, samen kunnen ze je huid in de war brengen.
Wat wél werkt: rust, herstel en focus
Een volwassen huid met acne vraagt om een andere aanpak dan een puberhuid. De basis ligt in herstel van de huidbarrière, zodat de huid zichzelf weer goed kan verdedigen. Kies voor milde reiniging zonder schuim, een hydraterend serum met bijvoorbeeld niacinamide of panthenol, en een kalmerende crème. Geef je huid rust en ruimte.
Daarna kun je gericht behandelen. Bijvoorbeeld met salicylzuur (BHA), dat talg oplost en ontstekingsremmend werkt. Of met azelaïnezuur, dat de huid kalmeert en pigmentvlekken tegengaat. Microneedling, LED-therapie of een milde chemische peeling kunnen ook helpen – afhankelijk van wat jouw huid nodig heeft.
En het allerbelangrijkste: raak niet aan wat ontstoken is. Knijpen, scrubben, wrijven of ‘even voelen’ maakt het alleen maar erger. Soms is even niets doen echt beter!
Related blogposts
